ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Αρθρα

Δελτια Τυπου

Ανακοινωσεις

Εκδηλωσεις

Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2018

21 Σεπτεμβρίου 1956: Άλλοι 3 ήρωες οδηγούνται στην αγχόνη


Ξεχωριστό ήταν εκείνο το ξύπνημα της 21ης Σεπτεμβρίου του 1956. Ο ήλιος ήταν πιο φωτεινός από κάθε άλλο πρωινό. Άλλοι τρεις νέοι είχαν γίνει λαμπάδες στο βωμό της απελευθέρωσης της πατρίδας μας από τον Άγγλο κατακτητή. Ο 24χρονος Στέλιος Μαυρομμάτης, ο 22χρονος Μιχαήλ Κουτσόφτας και 22χρονος, πατέρας τριών παιδιών Ανδρέας Παναγίδης, έγραψαν με χρυσά γράμματα τα ονόματα τους στο πάνθεο των ηρωομαρτύρων αυτού του νησιού, προσφέροντας τη ζωή τους, για τον ανεκπλήρωτο πόθο του Ελληνισμού του νησιού. Την ΕΝΩΣΗ μετά της ΜΗΤΡΟΣ πατρίδος.

Από το λημέρι του, ο ξάδερφος του Στέλιου Μαυρομμάτη και μετέπειτα ο ένατος ηρωομάρτυρας της αγχόνης, Ευαγόρας Παλληκαρίδης, γράφει για τους τρεις ΛΕΒΕΝΤΕΣ ένα ποίημα με τίτλο «Το τελευταίο Τρίο απαγχονισμού»


«Γιατί μαυρίζει ο ουρανός κι ας είναι καλοκαίρι

λες κι η αυγή κατάμαυρο χαμπάρι θα μας φέρει.

Και να! Χτυπούνε πένθιμα κάθε χωριού καμπάνες

κλαίνε μαζί τρεις μάνες, μαζί των κι όλη η γη.
Κι είναι γλυκό το κλάμα τους, από χαρά λες κλαίνε
λόγια Σουλιώτου λένε στην πένθιμη σιγή.
Ποτέ δε θα πεθάνουνε, όσοι πεθάναν σήμερα.
Και της σκλαβιάς τα σίδερα θα σπάσουν κάποια μέρα
και θ’ ακουστούν ελεύθερα τραγούδια πέρα ως πέρα
στο ελληνικό νησί».


Όπως όλοι οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ και ιδιαίτερα όσοι γνώρισαν τον θάνατο μέσω της αγχόνης, έτσι και οι τρεις αυτοί ήρωες, αντιμετώπισαν τον θάνατο τους με ψυχραιμία, ανδρεία και περηφάνια. Ψυχραιμία που πήγαζε από την τεράστια πίστη που είχαν και οι τρεις στον Θεό. Ανδρεία για τα ιδανικά και τον σκοπό της ΕΟΚΑ που υπηρετούσαν και Περηφάνια για τα ονόματα, που θα άφηναν πίσω για τις οικογένειες τους.

Χαρακτηριστικό της ψυχραιμίας που επέδειξαν, το αναλυτικό ρεπορτάζ της εφημερίδας "Φιλελεύθερος" που παρακολούθησε από κοντά τις τελευταίες ώρες των μελλοθανάτων. Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι αγωνιστές είπαν «ότι αντιμετωπίζουν με μεγάλην αταραξίαν την επικειμένην εκτέλεσίν των. Στο κάτω-κάτω, προσέθεσαν, κάθε άνθρωπος οφείλει την ψυχήν του εις τον Θεόν. Ο Παναγίδης ανεφέρθη με συγκίνησιν διά την σύζυγόν του και τα τέκνα του. Συναισθάνομαι πλήρως, είπεν, ότι είμαι οικογενειάρχης με σύζυγον και τρία ανήλικα παιδιά, τα οποία εγκαταλείπω τελείως απροστάτευτα και άνευ περιουσίας. Αλλά βαδίζω προς τον θάνατον βέβαιος ότι τόσον οι συγγενείς όσον και οι φίλοι μου και εν γένει οι συμπατριώται μου θα τα φροντίσουν….» (Βλ. «Ο Φιλελεύθερος», 20.9.1956).

Συγγενείς των μελλοθανάτων, μιλώντας στον «Φ» είπαν ότι «εύρον τους νέους εντελώς ψυχραίμους, ετοίμους να αντιμετωπίσουν τον θάνατο. Τον Μιχαήλ Κουτσόφταν εύρον οι οικείοι του ψάλλοντα θρησκευτικούς ύμνους και το ‘Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει’. Μόλις αντίκρισε την σύζυγόν του Ευγενίαν, της είπε: Θέλω να σταθής ανταξία μου, δεν θέλω κλάματα και λύπες. Προς την μητέραν του Ελένην Κυριάκου Κουτσόφταν είπεν ότι ήλθε η ώρα διά να δείξη ότι είναι πραγματική Ελληνίς μητέρα. Πρέπει να ξέρετε ότι όταν θα βαδίζω εις την αγχόνην την νύχταν της Πέμπτης θα ψάλλω τον εθνικόν μας ύμνον. Εν συνεχεία συνέστησεν εις τους αδελφούς και αδελφάς του, Πέτρον, Κώσταν, Παρασκευούν και Ολυμπιάδα να παρηγορήσουν την μητέρα των. Αδέλφια μου, είπε, θα πάω να εύρω τον μακαρίτην πατέρα μας» (Βλ. «Ο Φιλελεύθερος», 20.9.1956).

Ομιλών εκ μέρους όλων ο Στέλιος Μαυρομάτης είπε τα εξής: "Αισθανόμεθα απόλυτον γαλήνην, διότι είμεθα πεπεισμένοι ότι ο Θεός μας έχει ήδη συγχωρήσει και μας συμπαρίσταται. Ενθυμούμεθα τα λεχθέντα υπό του Θεανθρώπου ότι απήλλαξε τον άνθρωπον από τον φόβον του θανάτου και ότι δεν πρέπει να φοβήται κανείς οιανδήποτε περίστασιν, εάν χάνεται με το σώμα του, αφήνει όμως την ψυχήν του ενέπαφον’. Ο Μαυρομάτης είπε τα εξής: ‘Είμαι ευχαριστημένος διότι μου εδόθη η ευκαιρία να γνωρίζω την ημέραν του θανάτου μου και να ετοιμαστώ πλήρως διά να την αντιμετωπίσω. Η μόνη μου μελαγχολική σκέψις είναι το μέλλον της οικογενείας μου και ιδιαιτέρως των δύο ανυπάνδρων αδελφών μου, πολύ περισσότερον μάλιστα που ο πατήρ μου είναι ήδη ηλικιωμένος. Λυπούμαι όταν σκέπτωμαι ότι ούτος είναι υποχρεωμένος να εργάζεται σκληρά εις τα γηρατεία του’» (Βλ. «Ο Φι λελεύθερος», 20.9.1956). 

Οι τρεις νέοι οδηγήθηκαν στην αγχόνη στις 00:45. Εκατοντάδες φυλακισμένοι έψελναν μαζί τους τον Εθνικό μας Ύμνο. Έφτασαν μπροστά στο ικρίωμα της Αγχόνης. Έψελναν ξανά και ξανά τον Εθνικό Ύμνο, μέχρι που ο γδούπος της καταπακτής πάγωσε για λίγο τις φυλακές. Αλλά αμέσως μέσα σε κλίμα συγκίνησης οι κρατούμενοι φώναζαν "ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΑΘΑΝΑΤΟΙ".


Παναγίδης Ανδρέας
Γεννήθηκε στο χωριό Παλαιομέτοχο, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 14 Νοεμβρίου 1934.


Γιός της οικογένειας Γρηγόρη Παναγή και Δέσποινα Χατζηκυριάκου Παναγή, μαζί με τρία αδέρφια. Την Μαρία, την Άννα και τον Κυριάκο. Ήταν παντρεμένος με την Γιαννούλα Ανδρέα Παναγίδη, ενώ είχε και τρία παιδιά. Τους Αριστείδη, Δέσπω και Αυγή.

Ο Ανδρέας Παναγίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο Παλαιομετόχου και εργαζόταν στην κουζίνα του αγγλικού στρατού στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Με την έναρξη του αγώνα προσφέρθηκε να υπηρετήσει στις τάξεις της ΕΟΚΑ, μαζί με το φίλο του ήρωα Μιχαήλ Κουτσόφτα. Η σταθερή και αμετακίνητη επιμονή τους έπεισε τον ιερέα Παλαιομετόχου Παπαλευτέρη να τους ορκίσει.

Η πρώτη δράση του Παναγίδη ήταν η ύψωση της ελληνικής σημαίας. Σε έρευνα που έκαμε Άγγλος στρατιώτης στην τσάντα του, στον τόπο της εργασίας του, αμέσως μετά την εκτέλεση των Καραολή και Δημητρίου, βρήκε μια ελληνική σημαία και ζήτησε από τον Ανδρέα να του σκουπίσει με αυτή τα παπούτσια του. Τόση ήταν η προσβολή που ένιωσε ο Ανδρέας, ώστε ήλθε στα χέρια μαζί του κτυπώντας τον άγρια. Όταν πήγε στο σπίτι, έστειλε τη γυναίκα του και του έφερε τα περίστροφά του που της είχε δώσει να του κρύψει. Την επομένη, όταν πήγε στη δουλειά του στο αεροδρόμιο, μαζί με το Μιχαήλ Κουτσόφτα και έναν άλλο αγωνιστή, επιτέθηκαν και σκότωσαν τον Άγγλο σμηναγό Πάτρικ Τζων Χέιλ μέσα στο γραφείο του. Συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Απαγχονίστηκαν και οι δυο με το Στέλιο Μαυρομμάτη.

Συγκλονιστικός ήταν ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το θάνατο τόσο ο ίδιος όσο και οι δικοί του, που τον αποχαιρέτησαν με το τραγούδι στα χείλη και με τα χέρια ψηλά σε μια θερμή εξ αποστάσεως χειραψία. "Τι τιμή στο παλικάρι..." βροντοφώναξε ο πατέρας του. Τα πατριωτικά τραγούδια των τριών μελλοθανάτων και των άλλων φυλακισμένων δόνησαν τις φυλακές.

Ανεκτίμητης αξίας κληρονομιά, άφησε στα παιδιά του "ένα τιμημένο όνομα", όπως ο ίδιος τους έγραψε λίγα λεπτά μετά την ειδοποίηση, ότι χαράματα της Παρασκευής, 21 Σεπτεμβρίου 1956, θα οδηγείτο στην αγχόνη.


Κουτσόφτας Μιχαήλ
Γεννήθηκε στο Παλαιομέτοχο, της επαρχίας Λευκωσίας, στις 12 Νοεμβρίου 1934.

Γιός της πολύτεκνης οικογένειςας του Κυριάκου και της Ελένης Κουτσόφτα, ενώ είχε ακόμη 5 αδέρφια. Τους Κώστα, Ολυμπιάδα, Πέτρο, Άννα και Παρασκευή. Ήταν παντρεμένος με την Ευγενία Κουτσόφτα

Ο Μιχαήλ Κουτσόφτας αποφοίτησε από το δημοτικό σχολείο Παλαιομετόχου και εργαζόταν σε νηματουργείο ως βαφέας. Με την έναρξη του αγώνα προσφέρθηκε να υπηρετήσει στις τάξεις της ΕΟΚΑ. Λόγω όμως της αριστερής ιδεολογίας του, αλλά και του ότι ήταν ορφανός από πατέρα και είχε τη μικρή του αδελφή ανύπανδρη, υπήρχαν επιφυλάξεις. Τελικά η σταθερή και αμετακίνητη επιμονή του έπεισε τον ιερέα Παλαιομετόχου Παπά Λευτέρη να τον ορκίσει.


Η πρώτη του δράση ήταν η ύψωση της ελληνικής σημαίας στην κορυφή των ευκαλύπτων στο κέντρο του χωριού του, την οποία κατέβαζαν οι Άγγλοι. Ένα βράδυ έκοψε, με το φίλο του Ανδρέα Παναγίδη, τα κλαδιά των ευκαλύπτων, για να μη μπορούν οι στρατιώτες να κατεβάσουν τη σημαία. Εκείνοι έκοψαν τα θεόρατα δέντρα από τη ρίζα.

Ο απαγχονισμός του Καραολή και του Δημητρίου αναστάτωσαν τον Κουτσόφτα τόσο πολύ που εγκατέλειψε τη δουλειά του και για μερικές μέρες κατόπτευε το αεροδρόμιο Λευκωσίας, όπου στάθμευαν Άγγλοι στρατιώτες, αναζητώντας τόπο και τρόπο να ανταποδώσει το πλήγμα. Σε συμβουλές της μάνας του να προσέχει, απάντησε :

"Για την ελευθερία της Κύπρου μας όλοι ανοίξαμε τα στήθη, μητέρα."

Στις 16 Μαΐου, έξι μέρες μετά την εκτέλεση του Καραολή και του Δημητρίου, αφού πέρασε από τον Παπά Λευτέρη και του ζήτησε να σταθεί προστάτης της αδελφής του, αν τυχόν συλληφθεί, έφυγε με τους φίλους του Ανδρέα Παναγίδη και Παρασκευά Χοιροπούλη, για το χώρο του αεροδρομίου Λευκωσίας, όπου επιτέθηκαν και σκότωσαν τον Άγγλο σμηναγό Πάτρικ Τζων Χέιλ μέσα στο γραφείο του. Καταδιώχθηκαν και συνελήφθησαν από αγγλικά στρατεύματα. Ο Μιχαήλ Κουτσόφτας και ο Ανδρέας Παναγίδης εκτελέστηκαν μαζί με το Στέλιο Μαυρομμάτη στις 21 Σεπτεμβρίου 1956. Ο Χοιροπούλης, επειδή ήταν ανήλικος, καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση.


Μαυρομμάτης Στέλιος
Γεννήθηκε στο χωριό Λάρνακας της Λαπήθου, της επαρχίας Κερύνειας, στις 15 Νοεμβρίου 1932. Γιός της οικογένειας του Χριστόφορου και της Ελένης Μαυρομμάτη. Είχε ακόμη 3 αδέρφια.Την Μαρία, την Ειρήνη και τον Κώστα.

Ο Στέλιος Μαυρομμάτης τελείωσε το δημοτικό σχολείο στο χωριό του και την Εμπορική Σχολή Σαμουήλ στη Λευκωσία. Εργάστηκε για δυο χρόνια στον αγγλικό στρατό στο Σουέζ και στη συνέχεια εργαζόταν στο αγγλικό αεροδρόμιο Λευκωσίας ως γραφέας μέχρι τη σύλληψή του. Ήταν μέλος της επιτροπής των σωματείων ΣΕΚ και ΘΟΙ στο χωριό του, στην ίδρυση των οποίων πρωτοστάτησε ο πατέρας του. 

Με την έναρξη του αγώνα εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ και πήρε μέρος σε επιχείρηση δολιοφθοράς εναντίον αεροπλάνων των Άγγλων. Συνέβαλε επίσης ουσιαστικά στη συλλογή των κυνηγετικών όπλων από ιδιώτες στην περιοχή Λευκωσίας. Έδρασε ιδιαίτερα στην περιοχή των οδών Λήδρας και Ονασαγόρου, την οποία οι Άγγλοι είχαν ονομάσει "μίλι του θανάτου". Μεταξύ των συνεργατών του ήταν και ο ξάδελφός του Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Στενοί συνεργάτες του στη μεταφορά και απόκρυψη οπλισμού, καθώς και στη φιλοξενία και φυγάδευση καταζητουμένων προσώπων ήταν και οι γονείς και τα αδέλφια του.

Σε μια ανεπιτυχή επίθεση του ιδίου και των δυο συναγωνιστών του εναντίον του Βρετανού σμηνία Νόρμαλ Άλφρεντ και του αεροπόρου Λώρενς Ληθ της βρετανικής βασιλικής αεροπορίας στην οδό Αγίου Παύλου στον Άγιο Δομέτιο Λευκωσίας, ο Στέλιος Μαυρομμάτης ανακόπηκε κατά την αποχώρηση από Άγγλο κάτοικο της περιοχής και συνελήφθη από τους δυο Άγγλους αεροπόρους. Καταδικάστηκε σε θάνατο και απαγχονίστηκε μαζί με τους Ανδρέα Παναγίδη και Μιχαήλ Κουτσόφτα. Αξιοζήλευτο είναι το θάρρος με το οποίο αντιμετώπισε την εκτέλεσή του και το οποίο ο ίδιος περιγράφει στις δυο τελευταίες του επιστολές.

Σε έρευνες που έκαναν Άγγλοι στρατιώτες στο πατρικό του σπίτι, μετά την εκτέλεσή του, εκπυρσοκρότησε το όπλο ενός στρατιώτη πληγώνοντας την αδελφή του Μαρία στη σπονδυλική στήλη και καθηλώνοντάς την από τα 27 της χρόνια σε αναπηρική καρέκλα.


Γραφείο Τύπου
Ε.Κ.Φ. ΔΡΑΣΙΣ-Κ.Ε.Σ.
Περισσότερα ...

Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2018

Σεπτεμβριανά 1955: Η αρχή του τέλους για τον Ελληνισμό της Πόλης

«Τα γεγονότα της  6ης-7ης Σεπτεμβρίου ήταν μια δουλειά της Διεύθυνσης Ειδικού Πολέμου και ήταν μια μεγαλειώδης οργάνωση, μάλιστα είχε και επιτυχία...»
(Στρατηγός Sabri Yirmibeşoğlu)


Τα γεγονότα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου του 1955 που διαδραματίστηκαν σε Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη αποτελούν ένα ακόμη μέρος του συνεχούς διωγμού των Ελλήνων. Αφορμή για το ξέσπασμα της τουρκικής αγριότητας, αυτή τη φορά, υπήρξε η έκρηξη ενός αυτοσχέδιου μηχανισμού στο Τουρκικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, όπου στεγάζεται μέχρι και σήμερα το σπίτι του Μουσταφά Κεμάλ. «Άλλωστε, η κατοπινή αστυνομική έρευνα αποκαλύπτει ότι ο άνθρωπος που τοποθέτησε τη δυναμίτιδα στον κήπο του προξενείου είναι ο κλητήρας του, ο Χασάν Μεχμέτογλου και έδρασε κατόπιν εντολής του Τούρκου φοιτητή, Οκτάι Εγκίν, του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αποδεικνύεται, δε, ότι το σχέδιο γνωρίζουν πολύ καλά οι προξενικές αρχές της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη» (Φ. Φραγκούλης, «Ποια Τουρκία; Ποιοι Τούρκοι;, Εκδ. Α.Α. Λιβάνη). Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε ότι το BBC του Λονδίνου μετέδωσε την είδηση της έκρηξης μισή ώρα προτού αυτή γίνει. Μπορεί η κυβέρνηση Μεντερές να είχε σχεδιάσει τα επεισόδια αλλά δεδομένη, βάσει βρεττανικών εγγράφων, θεωρείται η αγγλική προτροπή.

Τα πιο πάνω αν και αποτελούν πραγματικό γεγονός, δεν εστιάζουν, ωστόσο, στην ουσιαστική αφορμή που είχαν οι Τούρκοι. Η προμελετημένη δράση για το «πογκρόμ» κατά των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη σχετίζεται από τη μια με το διακαή πόθο των Τούρκων για εκδίωξη του ελληνικού στοιχείου από τις πατρογονικές του εστίες και από την άλλη με το Κυπριακό ζήτημα, όπου ο ένοπλος αγώνας των Ελλήνων του νησιού υπό το λάβαρο της ΕΟΚΑ αριθμούσε, επισήμως, πέντε μήνες ζωής από τον Απρίλιο του 1955. Αναντίρρητα, τα όσα εξελίχθηκαν καταμαρτυρούν την τουρκική θηριωδία, από το 1914 με την έναρξη της εκδίωξης των Ελλήνων από τη γη της Ιωνίας, μέχρι το 1919 και τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και από εκεί στο 1922 με τη γενοκτονία εις βάρος των Μικρασιατών ως το 1955 με τα Σεπτεμβριανά και τις απελάσεις των Κωνσταντινουπολιτών το 1964, που συνοδεύει τις πράξεις και τις ενέργειες της τουρκικής πολιτικής.

Οι εξοντώσεις, οι βιασμοί, οι λεηλασίες των ελληνικών περιουσιών και εν ολίγοις, οι τραγικές συνέπειες, που άφησαν στο πέρασμά τους τα Σεπτεμβριανά, για τους Ρωμιούς της Κωνσταντινούπολης είναι πολύ εύκολο να εντοπιστούν, τόσο από έγγραφα, όσο ακόμα και από φωτογραφικό υλικό. Επίσης, αναλογιζόμενοι τη στάση των ελληνικών κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια, η απάθεια και η μηδενική αντίδραση εκ μέρους του ελλαδικού κράτους, αποτελούν, δυστυχώς, προβλεπόμενο γεγονός. Αυτό που ίσως πολλοί να λησμονούν ή ακόμη και να μην γνωρίζουν είναι η «αντίδραση» από μέρους του Κύπριου πολιτικού, Νίκου Αναστασιάδη. Ο κ. Αναστασιάδης, ως προσκεκλημένος του Τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη το 2005, φωτογραφήθηκε μπροστά από πανό με τίτλο «Όλα για την Τουρκία» και συνέχισε την «εθνική» του δράση με τη δήλωση:

«Πόσο υπέφερε ο Ελληνισμός της Κωνσταντινουπόλεως, οσάκις, αντί της σωφρόνου συμπεριφοράς, επιλέγαμε ως πατριωτικήν πράξιν τα συνθήματα. Δεν θέλομε να επαναλάβωμεν την ίδιαν πορείαν. Δεν θέλομε να διαπράξωμεν τα ίδια λάθη».
(Ελευθεροτυπία, 14/02/2005)


Ο Νίκος Αναστασιάδης σε μια από τις λίγες ευκαιρίες που είχε να καταδείξει και να ενοχοποιήσει δικαιολογημένα την τουρκική βαρβαρότητα, επέλεξε όχι μόνο να μην φταίξει τους όχλους των βιαστών και των φονιάδων, αλλά να ρίξει και φταίξιμο στην ΕΟΚΑ. Σήμερα, λοιπόν, που οι κυβερνήσεις τόσο σε Ελλάδα, όσο και σε Κύπρο, αρνούνται κατηγορηματικά να δουν την επεκτατική πολιτική της Τουρκίας (η οποία, εν τω μεταξύ, μας παραχωρήθηκε από τον ίδιο τον Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Το στρατηγικό βάθος») εναπόκειται στον καθένα εάν θα ενεργοποιηθεί και να δει κατάματα την πραγματική αλήθεια. Η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και η Κύπρος βίωσαν τραγικές ομοιότητες κατά το ρου της ιστορίας. Θα επιτρέψουμε, σήμερα, να γίνει το ίδιο και στη Θράκη;


Γραφείο Τύπου 
Ε.Κ.Φ. ΔΡΑΣΙΣ-Κ.Ε.Σ.

Περισσότερα ...

Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου 2018

Το «Χάνι της Γραβιάς» του 1955-1959


Η ελληνική ιστορία ήταν καταδικασμένη να γεννά και να καταγράφει μαρτυρικούς αγώνες ηρωικών παλικαριών, οι οποίοι θυσιάστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας μας από τους εκάστοτε δυνάστες. Η μάχη στον Αχυρώνα Λιοπετρίου το 1958, το σύγχρονο Χάνι της Γραβιάς του Οδυσσέα Ανδρούτσου, έμελλε να καταστεί ευρέως γνωστή ως μια από τις επικότερες μάχες που έδωσε η Ε.Ο.Κ.Α. κατά τον τετραετή εθνικοαπελευθερωτικό και ενωτικό της αγώνα.

«Είναι πολύ δύσκολο εις εμέ να ξεχωρίσω των τεσσάρων αυτών παλικαριών ποιός ήταν ο γενναίος των γενναίων, διότι και οι τέσσαρες συνηγωνίσθησαν την στιγμήν εκείνη ποίος θα πέθαινε γενναιότερος. Ο ηρωικός θάνατος των με συνεκίνησε βαθύτατα υφ’ ας συνθήκας συνετελέσθη, αλλά και με υπερηφάνειαν, ως αρχηγός, τον κατεχώρησα εις τας σελίδας της ιστορίας της ηρωικής ΕΟΚΑ, διότι έδειξε ποία στοιχεία περικλείει η Οργάνωσις... “των τρομοκρατών!!!” και από ποιά υψηλά ιδεώδη ενεφορούντο οι αγωνιστές της».

Αυτά είναι τα λόγια που παραδίδει σε εμάς, μέσα από τα απομνημονεύματά του, ο Στρατηγός Διγενής για τους τέσσερις ηρωομάρτυρες του Λιοπετρίου, Ανδρέα Κάρυο, Φώτη Πίττα, Ηλία Παπακυριακού και Χρήστο Σαμάρα. Οι ήρωες της Ενώσεως έφτασαν στο χωριό Λιοπέτρι στις 30 Αυγούστου 1958 με σκοπό να εκπαιδεύσουν τα εκεί μέλη της Ε.Ο.Κ.Α. σε θέματα που αφορούσαν τις ενέδρες. Ωστόσο, Άγγλοι αποικιοκράτες έκαναν την εμφάνισή τους στο χωριό, την 1η Σεπτεμβρίου, και παρά την προσπάθεια των αγωνιστών να διαφύγουν από το Λιοπέτρι, έγιναν αντιληπτοί και εγκλωβίστηκαν στο χωριό. Τα τέσσερα παλικάρια του κυπριακού έπους αναγκάστηκαν να κρυφτούν στον αχυρώνα του Παναγιώτη Καλλή και παρ’ όλο που οι Βρετανοί έψαξαν σπιθαμή προς σπιθαμή ολόκληρο το χωριό, ακόμα και τον αχυρώνα, δεν εντοπίστηκαν. Εντούτοις, μετά από προδοσία οι Άγγλοι αποικιοκράτες επανήλθαν στο κρησφύγετο των ηρώων και περικυκλώνοντας τον αχυρώνα κάλεσαν τους μαχητές να παραδοθούν.

Οι τέσσερις ηρωομάρτυρες απάντησαν στην πρόκληση των Βρετανών πυροβολώντας και εν συνεχεία, ακολούθησε σφοδρή μάχη ανταλλαγής πυρός. Έτσι, ανίκανος για ακόμη μια φορά ο δυνάστης του τόπου μπροστά στην λεβεντοσύνη των αγωνιστών, πυρπόλησε τον αχυρώνα, μετατρέποντάς τον σε πυρακτωμένη κόλαση. Οι ήρωές μας εξήλθαν από τον αχυρώνα πυροβολώντας εναντίον των αποικιοκρατών μέχρι που έπεσαν νεκροί στην αυλή του θυσιαστηρίου. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα ποιος έπεσε πρώτος και ποιος τελευταίος. Μέσα από τις ανακρίσεις των Εγγλέζων λέχθηκε ότι οι σφαίρες σκότωσαν πρώτα τον Κάρυο, έπειτα τον Σαμάρα και ακολούθησαν οι Πίττας και Παπακυριακού. Μετά το θάνατο των τεσσάρων, οι θρασύδειλοι Άγγλοι προχώρησαν προς τα νεκρά σώματα και αφού τα λόγχισαν με λύσσα, πυροβόλησαν ξανά τα κορμιά τους! Αυτή υπήρξε η πραγματική εικόνα των «πολιτισμένων» Άγγλων, της ιμπεριαλιστικής δύναμης του τόπου, που σκότωσε, απαγχόνισε και κατέκαψε τους Έλληνες αγωνιστές της Κύπρου κατά το 1955-1959.

Οι τέσσερις αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α. με τον ηρωικό τους θάνατο συγκίνησαν όλο τον κυπριακό λαό και προκάλεσαν παγκόσμιο θαυμασμό. Ο τόπος της θυσίας τους, στο χωριό Λιοπέτρι, εκεί όπου ορθώνονται περήφανοι οι ανδριάντες τους, αποτελεί εθνικό προσκύνημα. Μπροστά στο μεγαλείο της Ε.Ο.Κ.Α. και σε όσους έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της Κύπρου, είναι αδιανόητο να καταθέτουν στεφάνια σήμερα, είτε όσοι τους πρόδωσαν το ’55-’59, είτε όσοι τους προδίδουν σήμερα με τις διζωνικές και προδοτικές τους εμμονές. Οι ήρωες αυτού του τόπου έλαβαν δικαίως θέση στο ελληνικό πάνθεον της δόξης και του σεβασμού και εκεί είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως δεν χωράνε ούτε οπαδοί της κόκκινης, ούτε της μπλε στάνης.


Γραφείο Τύπου
Ε.Κ.Φ. ΔΡΑΣΙΣ-Κ.Ε.Σ.
Περισσότερα ...

Αντικατοχική Πορεία Καταδίκης του Ψευδοκράτους 15/11/2019

Ένωση Κυπρίων Φοιτητών Αθήνας-Πειραιά ΔΡΑΣΙΣ-Κ.Ε.Σ.