Επιστολή από τον Δρ. Νίκο Σωτηρίου για τα γεγονότα της 17ης Ιανουαρίου 1975 στην Αθήνα

Λάβαμε το ακόλουθο μήνυμα από τον Δρ. Νίκο Σωτηρίου, παλαιό πρόεδρο του ΔΡΑΣΙΣ με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Πανίκου Δημητρίου. Δημοσιεύουμε αυτούσια την επιστολή για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουμε οι νεότεροι. 

Αξιότιμε κύριε πρόεδρε της Ε.Κ.Φ. ΔΡΑΣΙΣ-Κ.Ε.Σ.,

Με την ευκαιρία της επετείου της δολοφονίας του Πανίκου Δημητρίου και το σχετικό άρθρο το οποίο αναρτήσατε στο διαδίκτυο, θα ήθελα να σας καταθέσω την δική μου εμπειρία, από τα γεγονότα τα οποία διαδραματίστηκαν στην Αθήνα την ίδια μέρα. Άθελα σας έχετε παραλείψει ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της εποχής. Το ότι εκείνες τις μέρες έγιναν εκδηλώσεις και διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στην Αθήνα πρωτοστατούντος του Δ.Σ. της Ε.Φ.Ε.Κ. Αθήνας, το οποίο αποτελείτο από μέλη του νεοσύστατου τότε ΔΡΑΣΙΣ-ΚΕΣ.

Προς γνώση των νέων και για να θυμηθούν οι παλιοί ΔΡΑΣΙΤΕΣ παρακαλώ όπως εκδώσετε την παρούσα επιστολή γιατί αυτή η εκδήλωση ήταν μεγάλης σημασίας και ήταν η αιτία που πιστεύω διατηρήθηκε το ΔΡΑΣΙΣ-ΚΕΣ  μέχρι και σήμερα.

Συγκεκριμένα με το που ακούσαμε τις ανακοινώσεις για τη μεταφορά των Τουρκοκυπρίων στα κατεχόμενα το συμβούλιο τότε της Ε.Φ.Ε.Κ. στις 16.1.1975 συνήλθε έκτακτα και αποφάσισε την εκδήλωση διαμαρτυρίας στην Αγγλική πρεσβεία η οποία θα γινόταν την επομένη. Όμως εμείς ως πραγματικοί πατριώτες και επειδή θέλαμε έμπρακτα να αποδείξουμε ότι τα αρχικά Κίνημα Ενότητας Σωτηρίας δεν τα προσθέσαμε μόνο στα λόγια, καλέσαμε τις φοιτητικές παρατάξεις να έρθουν σε συνεδρία με το Δ.Σ. της Ε.Φ.Ε.Κ. και να γίνει κοινή εκδήλωση για καταδίκη της μεταφοράς των Τουρκοκυπρίων. Επίσης προτείναμε όπως δημιουργηθεί μια συντονιστική επιτροπή για την εκδήλωση αυτή και να γίνει από όλες τις φοιτητικές παρατάξεις και να διατηρηθεί  και στο μέλλον, με σκοπό να γίνονται εκδηλώσεις από κοινού για το Κυπριακό.

Έγινε η συνάντηση και δημιουργήθηκε η συντονιστική επιτροπή η οποία αποτελείτο από τους Νίκο Σωτηρίου πρόεδρο του Δ.Σ. της Ε.Φ.Ε.Κ., Νίκο Κουτσού και Χριστόδουλο Γιαλλουρίδη, εκπροσώπους του ΔΡΑΣΙΣ-ΚΕΣ και Άρη Χ"Παναγιώτου και Αντρέα Δαμιανού εκπροσώπους της Δ.Ε.Κ.Φ.Α. (Έτσι ονομαζόταν η παράταξη τους τότε και μετά διασπάστηκαν σε Αγώνα, Προοδευτική και Παλμό την μετέπειτα Αναγέννηση).  Μετά τη συνεδρία όμως οι εκπρόσωποι της ΔΕΚΦΑ μας ειδοποίησαν ότι δεν θα συμμετέχουν στην διαμαρτυρία στην Αγγλική Πρεσβεία αλλά θα έκαναν εκδήλωση με τις Ελλαδικές φοιτητικές παρατάξεις στην Αμερικάνικη πρεσβεία.

Εμείς τότε προχωρήσαμε από μόνοι μας στην οργάνωση της εκδήλωσης . Τότε οι φοιτητές ούτε τηλέφωνα είχαν ούτε email, έτσι  ξεκίνησαν τα μιλίμετρα μας (έτσι λέγαμε τους οργανωτικούς κάθε περιοχής) για να ειδοποιήσουν όλους τους Κύπριους φοιτητές για την αυριανή διαδήλωση στην Αγγλική πρεσβεία με τόπο συγκέντρωσης το οίκημα της Ε.Φ.Ε.Κ. Έγινε μια πολύ καλή κινητοποίηση και δεν έμεινε διαμέρισμα φοιτητή στην Αθήνα που να μην του χτυπήσουμε την πόρτα. 

Παράλληλα και πριν να ξεκινήσουν τα μιλίμετρα για τις ειδοποιήσεις οργανώθηκαν οι ΚΟΥΡΔΟΙ (ήταν το δυναμικό τμήμα του ΔΡΑΣΙΣ-ΚΕΣ οι οποίοι έκαναν έντονη τη παρουσία τους όποτε χρειαζόταν για να παίρνουν θάρρος και οι υπόλοιποι). Λόγω του ότι παρακολουθούμαστε συνεχώς από την ασφάλεια, προετοιμαστήκαμε κατάλληλα για κάθε ενδεχόμενο, ενώ αγοράσαμε μπογιά με σκοπό να τη ρίξουμε στην πρεσβεία.

Το πρωί της 17.1.1975 μαζευτήκαμε στην ΕΦΕΚ (οδός Αμερικής 9), γύρω στα χίλια άτομα και ξεκινήσαμε στις 11.00 για την πρεσβεία .Όταν φτάσαμε εκεί μας περίμενε ισχυρή αστυνομική δύναμη με την οποία ήρθαμε σε σύγκρουση γιατί δεν μας άφηναν να προχωρήσουμε για να δώσουμε  το ψήφισμα στη πρεσβεία . Διασπάσαμε τον κλοιό και φτάσαμε στη πρεσβεία . Βάψαμε τον θυρεό της πρεσβείας κόκκινο και ρίξαμε και τις μολότοφ προκαλώντας αρκετές ζημιές στο κτίριο και καταστρέψαμε δύο αυτοκίνητα της πρεσβείας. Μερικοί εισήλθαν στον περίβολο της πρεσβείας πηδώντας πάνω από τη σιδηρόφρακτη πόρτα της πρεσβείας. Τους καλέσαμε να βγουν έξω και να μην σπάσουν τη είσοδο της πρεσβείας και να μπουν μέσα στο οίκημα διότι είχαμε πληροφορηθεί ότι μέσα στη πρεσβεία υπήρχαν ένοπλοι Άγγλοι στρατιώτες  έτοιμοι να χτυπήσουν στο ψαχνό. Αποχώρησαν από τη πρεσβεία και όλοι μαζί παραμέναμε έξω από τη πρεσβεία, αποκλείοντας τον δρόμο της που το όνομα του ήταν των δύο απαγχονισθέντων ηρώων της ΕΟΚΑ Καραολή και Δημητρίου. Δύο από μας είχαν συλληφθεί και οδηγήθηκαν στη ασφάλεια. Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν στη διαμαρτυρία μας ήταν «ΕΞΩ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΚΥΠΡΟ» , «ΝΑ ΦΥΓΟΥΝ ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ» και προς τους Έλληνες αδελφούς το «ΣΤΕΙΛΤΕ ΜΑΣ ΟΠΛΑ» και «ΕΛΛΑΣ ΣΚΕΠΑΣΕ ΚΑΙ ΕΜΑΣ».

Κατά την διάρκεια της παραμονής μας εκεί πληροφορηθήκαμε τη δολοφονία του μαθητή Πανίκου Δημητρίου από τους Άγγλους στο Ακρωτήρι και τότε  κάναμε  νέα επίθεση στη πρεσβεία και συγκρουστήκαμε και πάλι με τη αστυνομία. Αρκετοί Έλληνες αδελφοί ακούγοντας τις ειδήσεις για το τι γινόταν στη πρεσβεία ήρθαν και ενώθηκαν μαζί μας και ένωσαν και τη δική τους φωνή μαζί με τους ΔΡΑΣΙΤΕΣ. Δεν έφευγε κανείς συνεχώς ο κόσμος αυξανόταν.

Ενώ η αρχική πρόθεσή μας ήταν μετά τη διαδήλωση να αποχωρούσαμε βλέποντας τον παλμό του κόσμου και την αγωνιστικότητα και με το γεγονός του θανάτου του Πανίκου αποφασίσαμε να παραμείνουμε εκεί μέχρι την Κυριακή αποκλείοντας τη πρεσβεία.

Το απόγευμα ξεκίνησε η πορεία που πραγματοποίησαν οι Κομματικές φοιτητικές παρατάξεις και η ΔΕΚΦΑ από το Πολυτεχνείο προς την Αμερικάνικη πρεσβεία. Εμείς παραμέναμε εκεί παρά τις προτροπές της αστυνομίας να αποχωρήσουμε για τον φόβο επεισοδίων όταν θα περνούσαν από εκεί. Εμείς δεν φύγαμε και ετοιμαστήκαμε για παν ενδεχόμενο.

Όταν πέρασε η πορεία τους από εκεί τους υποδεχθήκαμε με το «έξω οι Τούρκοι από τη Κύπρο» και «ελάτε μαζί μας για κοινό αγώνα». Αυτοί μας απαντούσαν με το γνωστό σύνθημα της εποχής «ΝΑΤΟ-ΣΙΑ-ΠΡΟΔΟΣΙΑ» και συνέχισαν τη πορεία τους προς την Αμερικάνικη πρεσβεία. Όμως αρκετοί Κύπριοι φοιτητές αποχώρησαν και ενώθηκαν μαζί μας.

Το βράδυ παραμείναμε αρκετοί παρά το τσουχτερό κρύο. Απέναντι υπήρχε τότε μια χωράφα της Ριζαρείου και μαζέψαμε ξύλα και να ανάψουμε φωτιά απέναντι από την είσοδο της πρεσβείας. Κατά τη διάρκεια της εκεί διανυκτέρευσης μας πέρασε αρκετός κόσμος από εκεί για να μας συμπαρασταθεί, να μας φέρει φαγητό και να ενημερωθεί για τη Κύπρο γιατί ήταν και η πρώτη εκδήλωση διαμαρτυρίας για τη Τούρκικη εισβολή που έγινε αποκλειστικά από Κύπριους στην Αθήνα. 

Το βράδυ το περάσαμε ήσυχα και προγραμματίσαμε τις επόμενες κινήσεις για τις προσεχείς ημέρες. Αποφασίσαμε η εκδήλωση να συνεχιστεί ειρηνικά να μην προκαλέσουμε επεισόδια για να έρχεται ο κόσμος που είδαμε να έρχεται τις τελευταίες ώρες ώστε να τον ενημερώνουμε σωστά για το Εθνικό θέμα , να κάνουμε την επόμενη νύχτα συναυλία με τον Κώστα Καμένο τον γνωστό τραγουδιστή ο οποίος αν και δεν ήταν Δρασίτης προσφέρθηκε αφιλοκερδώς εκτιμώντας τις ενέργειες μας. Επίσης μετά τη συναυλία να ζητούσαμε έγκριση ψηφίσματος από τους παρόντες προς τον Δήμαρχο Αθηναίων να μετονομαστεί η παράλληλη οδός της Καραολή και Δημητρίου η οποία ήταν το πίσω μέρος της Αγγλικής Πρεσβείας σε Πανίκου Δημητρίου ώστε να θυμούνται για πάντα οι Άγγλοι δολοφόνοι.

Τις εκδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες μας τις κάλυψαν επαρκώς οι δύο τηλεοπτικοί σταθμοί που υπήρχαν τότε στην Ελλάδα η ΕΡΤ και η ΥΕΝΕΔ παράλληλα πήραν και δηλώσεις από στελέχη μας τις οποίες και μετέδωσαν.

Το πρωί του Σαββάτου  μας βρήκε όλους εκεί και αρκετοί που είχαν αποχωρήσει το βράδυ επανήλθαν δριμύτεροι. Κόσμος αρκετός περνούσε για συμπαράσταση και ένωναν τις φωνές τους μαζί μας και ταυτόχρονα τα στελέχη μας έκαναν την ενημέρωση . Επίσης άρχισαν να έρχονται τηλεγραφήματα συμπαράστασης από όλα τα μέρη της Ελλάδας τα οποία τα διαβάσαμε στη συναυλία που έγινε το βράδυ. Η συναυλία έγινε με αρκετό κόσμο και εκτός από τα τραγούδια του Καμένου ακούγονταν και συνθήματα κατά των Τούρκων. Εγκρίθηκε το ψήφισμα από τους παρόντες αλλά δυστυχώς δεν εισακούστηκε από το Δήμο Αθηναίων. Η συναυλία κράτησε ως τα μεσάνυχτα. 

Η πρεσβεία παρέμεινε για δεύτερη μέρα αποκλεισμένη. Για την επομένη είχαμε αποφασίσει να κάνουμε δέηση για τους ήρωες του 1974 την ανεύρεση των αγνοουμένων και για όλους τους ήρωες μας και θα αποχωρούσαμε ειρηνικά με τον Εθνικό μας Ύμνο. Για αυτό είχαμε ενημερώσει τον αστυνομικό διευθυντή Αθήνας τον Καραθανάση..

Το βράδυ παραμείναμε καμιά εικοσαριά μόνο γύρω από τη φωτιά ως ομάδα περιφρούρησης και περιμέναμε τους υπόλοιπους να έρθουν όταν ξημερώσει αλλά δυστυχώς δεν πρόλαβαν. Παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις που είχαμε ότι θα άφηναν τη εκδήλωση να γίνει και το ότι δεν δημιουργήσαμε άλλα επεισόδια εκτός από τη πρώτη ημέρα η αστυνομία μας έκανε επίθεση χωρίς καμιά δικαιολογία. Πέραν των εκατό αστυνομικών προσπάθησαν να μας απομακρύνουν. Εμείς δεν χρησιμοποιήσαμε βία αλλά καθίσαμε στο δρόμο κάνοντας αλυσίδα ενώνοντας τους βραχίονες μας το αποτέλεσμα ήταν τους περισσότερους να μας πάρουν σηκωτούς στις κλούβες της αστυνομίας. Από εκεί μας πήραν στη ασφάλεια αλλά ούτε τα στοιχεία μας να πάρουν και να μας στείλουν στα σπίτια μας.

Έτσι έληξε η πολιορκία της πρεσβείας. Όμως οι πράξεις και οι όλες ενέργειες μας ανταμείφτηκαν από τους φοιτητές και στις εκλογές που έγιναν στις 23.2.1975 και εψήφισαν 2010 φοιτητές το ΔΡΑΣΙΣ-ΚΕΣ κέρδισε πανηγυρικά επί  1991 εγκύρων ψηφοδελτίων έλαβε 1058 εκλέγοντας και τους 9 υποψηφίους για το Δ.Σ. και τους 3 της εξελεγκτικής επιτροπής.

Αυτή η νίκη ήταν η σημαντικότερη στη ιστορία του ΔΡΑΣΙΣ τόσο σε δύναμη όσον και πολιτικής σημασίας γιατί ήταν ο μοναδικός σύλλογος στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση που δεν διοικείτο από κομμουνιστές και κατερρίφθησαν δύο μύθοι. Ο ένας ότι το ΔΡΑΣΙΣ ήταν χουντικό και ο δεύτερος ότι η Ενωτική παράταξη ήταν 3%.

Αυτά προς το παρόν για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί.

ΝΙΚΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Πρόεδρος ΕΦΕΚ από 6.12.1974-23.2.1975